NHỮNG BIỆN PHÁP AN TOÀN LAO ĐỘNG TRONG THI CÔNG NHÀ THÉP TIỀN CHẾ
Trong bối cảnh ngành xây dựng công nghiệp đang phát triển mạnh mẽ, việc đảm bảo an toàn lao động trong thi công nhà thép tiền chế trở thành yếu tố then chốt quyết định sự thành công của mọi dự án. Theo thống kê của Bộ Xây dựng, tai nạn lao động trong lĩnh vực xây dựng công nghiệp chiếm tới 31.5% tổng số vụ tai nạn lao động năm 2023. Bài viết này sẽ cung cấp những biện pháp an toàn lao động thiết yếu, giúp doanh nghiệp xây dựng môi trường làm việc an toàn và hiệu quả.
1. Tổng Quan Về An Toàn Lao Động Trong Thi Công Nhà Thép Tiền Chế
1.1. Đặc điểm của công tác thi công nhà thép tiền chế
Thi công nhà thép tiền chế là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều công đoạn khác nhau. Mỗi công đoạn đều tiềm ẩn những rủi ro về an toàn lao động cần được nhận diện và kiểm soát kỹ lưỡng về biện pháp an toàn lao động.
Quy trình lắp dựng tại Nhà Thép Trí Việt:
- Vận chuyển vật tư thi công đến công trình
- Lắp đặt bulong neo
- Lắp đặt kết cấu thép
- Lắp đặt tôn mái
- Lắp đặt tôn vách
- Hoàn thiện & bàn giao
1.2. Thống kê và phân tích tai nạn lao động
Theo số liệu thống kê từ Cục An toàn lao động (Bộ LĐTB&XH), trong năm 2023 có 7.394 vụ tai nạn lao động
Phân loại theo mức độ nghiêm trọng:
- Tai nạn chết người: 15%
- Tai nạn thương tật nặng: 35%
- Tai nạn thương tật nhẹ: 50%
Phân loại theo nguyên nhân:
- Ngã từ trên cao: 65%
- Tai nạn do máy móc thiết bị: 25%
- Điện giật: 5%
- Nguyên nhân khác: 5%
1.3. Các văn bản, quy định, pháp luật quan trọng về biện pháp an toàn lao động
Luật:
- Luật số 84/2015/QH13 2015: Đây là luật quan trọng nhất, bao quát toàn diện các vấn đề về an toàn, vệ sinh lao động. Luật này quy định về quyền, nghĩa vụ của người lao động và người sử dụng lao động, các biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, chế độ giám sát, kiểm tra, xử lý vi phạm,…
- Luật số 45/2019/QH14: Mặc dù không phải là luật chuyên ngành về an toàn lao động, Bộ luật Lao động cũng có nhiều quy định liên quan đến vấn đề này, đặc biệt là về thời giờ làm việc, nghỉ ngơi, chế độ bảo hiểm xã hội, bồi thường thiệt hại do tai nạn lao động,…
Nghị định:
- Nghị định số 44/2016/NĐ-CP: Quy định chi tiết một số điều của Luật An toàn, Vệ sinh lao động. Nghị định này hướng dẫn cụ thể về việc xây dựng, thực hiện kế hoạch bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động; đào tạo, huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao động; quản lý thiết bị, máy móc, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động; thẩm định, nghiệm thu về an toàn, vệ sinh lao động,…
- Nghị định số 145/2020/NĐ-CP: Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng. Nghị định này quy định mức phạt đối với các hành vi vi phạm về an toàn, vệ sinh lao động.
Tiêu chuẩn:
Ngoài các văn bản pháp luật nêu trên, còn có một số tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế về an toàn lao động mà doanh nghiệp cần tham khảo và áp dụng, ví dụ như:
- TCVN ISO 45001:2018: Hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp – Yêu cầu và hướng dẫn sử dụng.
2. 11 Biện Pháp An Toàn Lao Động Trong Thi Công Nhà Thép Tiền Chế
2.1. Xây Dựng Và Triển Khai Quy Trình An Toàn Lao Động Chi Tiết
Một quy trình an toàn lao động chi tiết, bài bản là nền tảng cho mọi hoạt động thi công an toàn. Quy trình này cần được xây dựng dựa trên Luật An toàn Lao động hiện hành, các tiêu chuẩn quốc tế và điều kiện thực tế tại công trường.
Đặc biệt, quy trình cần bao quát toàn bộ các giai đoạn thi công nhà thép tiền chế, từ vận chuyển, lắp dựng, hàn, sơn, lợp mái, đến hoàn thiện công trình. Mỗi công đoạn cần có hướng dẫn cụ thể về các nguy cơ tiềm ẩn, biện pháp phòng ngừa, quy trình xử lý sự cố và trách nhiệm của từng cá nhân.
Sau khi ban hành, quy trình cần được phổ biến rộng rãi, đào tạo kỹ lưỡng cho toàn bộ công nhân và thường xuyên được kiểm tra, đánh giá và cập nhật.
2.2. Đào Tạo Và Nâng Cao Nhận Thức Về Biện Pháp An Toàn Lao Động
Đào tạo an toàn lao động không chỉ là việc trang bị kiến thức, kỹ năng mà còn là quá trình hình thành ý thức tự giác, trách nhiệm cho mỗi người lao động. Chương trình đào tạo cần bao gồm:
- Pháp luật và quy định về an toàn lao động: Cung cấp kiến thức về Luật An toàn Lao động, các nghị định, thông tư liên quan, giúp người lao động hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình.
- Nhận diện và đánh giá rủi ro: Hướng dẫn công nhân nhận biết các mối nguy hiểm tiềm ẩn trong từng công đoạn thi công, đánh giá mức độ rủi ro và đề xuất biện pháp phòng ngừa.
- Sử dụng thiết bị bảo hộ lao động (BHLĐ): Đào tạo cách sử dụng đúng, bảo quản và kiểm tra các thiết bị BHLĐ như mũ bảo hộ, dây an toàn, kính bảo hộ, găng tay, giày bảo hộ,…
- Quy trình xử lý sự cố và sơ cấp cứu: Trang bị kỹ năng xử lý các tình huống khẩn cấp như tai nạn lao động, cháy nổ, sập đổ,… và kỹ năng sơ cấp cứu ban đầu.
Việc đào tạo cần được thực hiện định kỳ, bài bản, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, đảm bảo mọi công nhân đều nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết.
2.3. Vận Hành Máy Móc Hạng Nặng An Toàn
Máy móc hạng nặng đóng vai trò quan trọng trong thi công nhà thép tiền chế, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn nếu không được vận hành đúng cách. Do đó, cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định sau:
- Kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ: Đảm bảo máy móc luôn trong tình trạng hoạt động tốt, an toàn.
- Đào tạo vận hành chuyên nghiệp: Chỉ những người được đào tạo bài bản, có chứng chỉ vận hành mới được phép sử dụng máy móc hạng nặng.
- Tuân thủ quy trình vận hành: Thực hiện đúng các bước vận hành, kiểm tra an toàn trước khi khởi động máy.
- Khu vực hoạt động an toàn: Đảm bảo khu vực hoạt động của máy móc được khoanh vùng, có biển báo cảnh báo rõ ràng.
- Kiểm tra địa chất: Đối với các công trường có địa chất yếu, cần tiến hành khảo sát, gia cố nền móng trước khi đưa máy móc hạng nặng vào hoạt động.
2.4. Quản Lý Vật Tư Thi Công
Việc quản lý vật thi công một cách khoa học, ngăn nắp không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn giảm thiểu rủi ro tai nạn. Cần lưu ý:
- Khu vực lưu trữ: Bố trí khu vực lưu trữ vật tư thi công riêng biệt, khô ráo, thoáng mát, tránh xa khu vực thi công chính.
- Sắp xếp gọn gàng: Vật liệu cần được xếp chồng lên nhau theo quy định, đảm bảo ổn định, không gây đổ ngã. Sử dụng kệ, pallet để nâng đỡ vật liệu nặng.
- Biển báo rõ ràng: Gắn biển báo cảnh báo nguy hiểm, hướng dẫn di chuyển trong khu vực lưu trữ vật liệu.
- Kiểm tra định kỳ: Kiểm tra chất lượng vật liệu, loại bỏ những vật liệu hư hỏng, không đạt tiêu chuẩn.
2.5. Quản Lý Và Trang Thiết Bị Bảo Hộ Cá Nhân
Trang thiết bị bảo hộ cá nhân đóng vai trò như “áo giáp” bảo vệ người lao động khỏi những tác động tiêu cực từ môi trường làm việc. Trong thi công nhà thép tiền chế, việc trang bị đầy đủ bảo hộ phù hợp với từng công việc cụ thể là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một số loại trang thiết bị bảo hộ cá nhân cần thiết:
- Mũ bảo hộ
- Kính bảo hộ
- Bịt tai/Chụp tai chống ồn
- Khẩu trang/Mặt nạ phòng độc
- Găng tay bảo hộ
- Giày/Ủng bảo hộ
- Dây an toàn
- Quần áo bảo hộ:
Lưu ý:
- Trang thiết bị bảo hộ phải được kiểm tra định kỳ, thay thế khi hư hỏng.
- Người lao động phải được đào tạo về cách sử dụng và bảo quản Trang thiết bị bảo hộ.
- Doanh nghiệp phải cung cấp Trang thiết bị bảo hộ miễn phí cho người lao động.
2.6. Sử Dụng Hàng Rào Và Lan Can Bảo Vệ
Hàng rào và lan can bảo vệ là những biện pháp an toàn thụ động nhưng vô cùng hiệu quả trong việc ngăn ngừa tai nạn lao động, đặc biệt là nguy cơ rơi ngã từ trên cao. Trong thi công nhà thép tiền chế, cần lắp đặt hàng rào, lan can bảo vệ tại các khu vực sau:
- Sàn thao tác, giàn giáo: Lắp đặt lan can bảo vệ chắc chắn, đủ chiều cao theo quy định.
- Mái nhà: Lắp đặt lan can bảo vệ xung quanh mép mái.
- Hố móng, hầm: Lắp đặt hàng rào chắn xung quanh hố móng, hầm.
- Khu vực máy móc hoạt động: Lắp đặt hàng rào chắn xung quanh khu vực máy móc hoạt động để ngăn người không phận sự vào.
Lưu ý:
- Hàng rào, lan can phải được làm từ vật liệu chắc chắn, đảm bảo độ bền vững.
- Kiểm tra định kỳ hàng rào, lan can, sửa chữa hoặc thay thế khi hư hỏng.
2.7. Hướng Dẫn Sử Dụng Lối Thoát Hiểm Khẩn Cấp
Trong bất kỳ công trình xây dựng nào, việc chuẩn bị cho các tình huống khẩn cấp như hỏa hoạn, động đất, hay sự cố khác là vô cùng quan trọng. Lối thoát hiểm khẩn cấp đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo an toàn tính mạng cho người lao động.
- Thiết kế và bố trí: Lối thoát hiểm cần được thiết kế rõ ràng, dễ nhận biết, không bị cản trở bởi vật dụng, thiết bị. Bố trí lối thoát hiểm sao cho thuận tiện cho việc di chuyển, đảm bảo thời gian thoát hiểm nhanh nhất.
- Đánh dấu và chỉ dẫn: Đánh dấu lối thoát hiểm bằng biển báo, đèn chỉ dẫn rõ ràng, dễ nhìn thấy cả trong điều kiện thiếu ánh sáng. Sử dụng sơn dạ quang để tăng khả năng hiển thị trong bóng tối.
- Hệ thống chiếu sáng khẩn cấp: Lắp đặt hệ thống chiếu sáng khẩn cấp hoạt động bằng nguồn điện dự phòng để đảm bảo ánh sáng cho lối thoát hiểm khi mất điện.
- Huấn luyện và diễn tập: Tổ chức huấn luyện, diễn tập thường xuyên cho người lao động về quy trình thoát hiểm khẩn cấp. Hướng dẫn cách sử dụng các thiết bị cứu hỏa, cách di chuyển an toàn trong đám đông.
- Kiểm tra và bảo trì: Kiểm tra định kỳ hệ thống lối thoát hiểm, đảm bảo luôn hoạt động tốt. Kiểm tra cửa thoát hiểm, đèn chiếu sáng, biển báo, thiết bị cứu hỏa. Bảo trì, sửa chữa hoặc thay thế khi cần thiết.
- Thông tin liên lạc: Đảm bảo hệ thống thông tin liên lạc hoạt động tốt để kịp thời thông báo và hướng dẫn người lao động trong tình huống khẩn cấp.
2.8. Quản Lý Nhân Lực Hiệu Quả
Tình trạng kiệt sức về thể chất và tinh thần có thể dẫn đến mất tập trung, tăng nguy cơ tai nạn lao động. Quản lý nhân lực hiệu quả không chỉ giúp ngăn ngừa kiệt sức mà còn tối ưu hóa năng suất làm việc. Một số biện pháp cần thực hiện:
- Lập kế hoạch nhân sự chi tiết: Phân bổ nhân lực phù hợp với khối lượng công việc và kỹ năng của từng người. Tránh tình trạng quá tải hoặc thiếu nhân lực ở các công đoạn quan trọng.
- Hạn chế làm việc quá giờ: Đảm bảo người lao động có đủ thời gian nghỉ ngơi, giúp họ phục hồi sức khỏe và duy trì sự tập trung. Tuân thủ nghiêm ngặt quy định về thời gian làm việc.
- Luân phiên công việc: Luân phiên người lao động giữa các công việc khác nhau để tránh sự nhàm chán và giảm thiểu căng thẳng.
- Đào tạo và phát triển: Đầu tư vào đào tạo và phát triển kỹ năng cho người lao động, giúp họ nâng cao năng lực và tự tin hơn trong công việc.
- Chăm sóc sức khỏe tinh thần: Tạo môi trường làm việc tích cực, hỗ trợ người lao động giải tỏa căng thẳng, áp lực công việc.
2.9. Trang Bị Vật Tư Y Tế Khẩn Cấp
Tai nạn lao động có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Việc trang bị đầy đủ vật tư y tế khẩn cấp và có nhân viên được đào tạo sơ cấp cứu là rất quan trọng để giảm thiểu thiệt hại.
- Tủ y tế: Đặt tủ y tế ở vị trí dễ thấy, dễ tiếp cận, đầy đủ các vật dụng cần thiết như thuốc sát trùng, băng gạc, thuốc giảm đau, kem bỏng,…
- Nhân viên sơ cấp cứu: Đào tạo một số nhân viên về kỹ năng sơ cấp cứu để có thể xử lý nhanh chóng các trường hợp tai nạn.
- Quy trình xử lý tai nạn: Xây dựng quy trình xử lý tai nạn rõ ràng, bao gồm các bước sơ cứu, vận chuyển nạn nhân đến cơ sở y tế.
- Số điện thoại khẩn cấp: Niêm yết số điện thoại khẩn cấp (cấp cứu, cứu hỏa,…) ở nơi dễ thấy.
2.10. Duy Trì Công Trường Sạch Sẽ và Ngăn Nắp
Một công trường sạch sẽ, ngăn nắp không chỉ tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp mà còn giảm thiểu rủi ro tai nạn.
- Thu dọn vật liệu, rác thải: Thường xuyên thu dọn vật liệu, rác thải, không để vật liệu, dụng cụ vương vãi trên sàn thao tác.
- Sắp xếp vật tư gọn gàng: Sắp xếp vật tư gọn gàng, theo khu vực quy định.
- Đảm bảo lối đi thông thoáng: Đảm bảo lối đi thông thoáng, không bị cản trở.
- Vệ sinh công trường định kỳ: Vệ sinh công trường định kỳ để loại bỏ bụi bẩn, mảnh vụn.
2.11. Bảo Trì Thiết Bị và Máy Móc Thường Xuyên
- Kiểm tra định kỳ: Lập lịch kiểm tra, bảo trì định kỳ cho tất cả các thiết bị và máy móc. Việc kiểm tra này nên được thực hiện bởi nhân viên có chuyên môn và được ghi chép lại cẩn thận.
- Sửa chữa kịp thời: Khi phát hiện hư hỏng, cần sửa chữa hoặc thay thế ngay lập tức. Tránh sử dụng thiết bị, máy móc bị hư hỏng.
- Đào tạo vận hành: Đào tạo người lao động về cách vận hành và bảo quản thiết bị, máy móc đúng cách.
- Lưu trữ đúng quy định: Lưu trữ thiết bị, máy móc ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh tiếp xúc với nước, hóa chất.
- Tuân thủ hướng dẫn sử dụng: Tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
>> XEM THÊM: QUY TRÌNH 10 BƯỚC SẢN XUẤT KẾT CẤU NHÀ THÉP <<
3. Tầm Quan Trọng Của Biện Pháp An Toàn Lao Động:
An toàn lao động là yếu tố cốt lõi trong bất kỳ hoạt động xây dựng nào, đặc biệt là trong thi công nhà thép tiền chế. Một môi trường làm việc an toàn mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
- Bảo vệ người lao động: Đây là mục tiêu quan trọng nhất, giúp người lao động tránh được các tai nạn, bệnh nghề nghiệp, bảo vệ sức khỏe và tính mạng.
- Nâng cao năng suất lao động: Khi người lao động yên tâm làm việc, không lo lắng về an toàn, họ sẽ tập trung hơn, hiệu quả công việc sẽ cao hơn.
- Giảm thiểu chi phí: Tai nạn lao động gây ra nhiều tổn thất về kinh tế, bao gồm chi phí điều trị, bồi thường, sửa chữa, thay thế thiết bị,… Đầu tư vào an toàn lao động giúp giảm thiểu các chi phí này.
- Nâng cao uy tín doanh nghiệp: Một doanh nghiệp chú trọng đến an toàn lao động sẽ được đánh giá cao về trách nhiệm xã hội, tạo dựng được niềm tin với khách hàng, đối tác.
- Tuân thủ pháp luật: Đảm bảo an toàn lao động là nghĩa vụ pháp lý của mọi doanh nghiệp. Việc tuân thủ quy định pháp luật giúp doanh nghiệp tránh được các hình phạt, xử lý hành chính.
4. Thách Thức Trong Việc Đảm Bảo Biện Pháp An Toàn Lao Động:
Mặc dù tầm quan trọng của an toàn lao động đã được nhận thức rõ, nhưng trong thực tế, việc đảm bảo an toàn trong thi công nhà thép tiền chế vẫn gặp nhiều thách thức:
- Tính chất công việc phức tạp: Thi công nhà thép tiền chế liên quan đến nhiều công đoạn phức tạp, sử dụng nhiều máy móc, thiết bị, làm việc trên cao, trong môi trường khắc nghiệt.
- Ý thức người lao động: Một số người lao động chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của an toàn, chưa tuân thủ nghiêm ngặt quy định, dẫn đến nguy cơ tai nạn.
- Áp lực tiến độ: Áp lực hoàn thành công trình đúng tiến độ đôi khi khiến nhà thầu, công nhân xem nhẹ vấn đề an toàn.
- Quản lý lỏng lẻo: Việc quản lý an toàn lao động chưa chặt chẽ, chưa có hệ thống giám sát, kiểm tra hiệu quả.
- Thiếu kinh phí đầu tư: Một số doanh nghiệp chưa đầu tư đầy đủ cho an toàn lao động, trang bị BHLĐ chưa đầy đủ, chất lượng kém.
5. Nguyên Tắc Cơ Bản Của Biện Pháp An Toàn Lao Động:
Để đảm bảo an toàn lao động trong thi công nhà thép tiền chế, cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau:
- Phòng ngừa: Chủ động phòng ngừa tai nạn lao động là biện pháp hiệu quả nhất. Cần phải nhận diện, đánh giá rủi ro và triển khai các biện pháp phòng ngừa phù hợp.
- Tuân thủ quy định: Người lao động phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn lao động, sử dụng đúng BHLĐ, thực hiện đúng quy trình thao tác.
- Đào tạo và huấn luyện: Đào tạo và huấn luyện thường xuyên cho người lao động về kiến thức, kỹ năng an toàn lao động.
- Kiểm tra và giám sát: Thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện các biện pháp an toàn lao động, kịp thời phát hiện và xử lý các nguy cơ tiềm ẩn.
- Cải tiến liên tục: Đánh giá và cải tiến liên tục hệ thống quản lý an toàn lao động, nhằm nâng cao hiệu quả và phù hợp với điều kiện
6. Kết luận:
Biện pháp an toàn lao động trong thi công nhà thép tiền chế là một hệ thống gồm nhiều yếu tố liên quan mật thiết với nhau. Việc thực hiện đồng bộ các biện pháp an toàn lao động, từ trang bị bảo hộ cá nhân, quản lý nhân lực, chuẩn bị y tế khẩn cấp, đến vệ sinh công trường và bảo trì thiết bị, sẽ giúp tạo ra một môi trường làm việc an toàn, bảo vệ sức khỏe cho người lao động, nâng cao năng suất và hiệu quả công việc.
Hãy nhớ rằng, đầu tư cho an toàn lao động chính là đầu tư cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Bên cạnh những biện pháp nêu trên, việc thường xuyên cập nhật kiến thức về an toàn lao động và áp dụng các công nghệ mới cũng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả của công tác an toàn lao động.
Cuối cùng, hãy luôn nhớ rằng, an toàn lao động không chỉ là trách nhiệm của doanh nghiệp mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân. Mỗi người lao động cần phải có ý thức tự bảo vệ mình và đồng nghiệp, tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn lao động.
7. Nhà Thép Trí Việt – Giải Pháp Thông Minh Cho Nhà Thép Tiền Chế
Nhà Thép Trí Việt là một trong những đơn vị hàng đầu về nhà thép tiền chế tại Việt Nam. Với 20 năm kinh nghiệm, Nhà Thép Trí Việt đã xây dựng thành công hàng nghìn công trình nhà thép tiền chế trên khắp cả nước. Từ nhà ở dân dụng, nhà xưởng, nhà kho, đến các công trình công cộng, thương mại,…
Nhà Thép Trí Việt luôn nỗ lực không ngừng để mang đến cho khách hàng những giải pháp xây dựng nhà thép tiền chế thông minh, chất lượng cao, giá cả cạnh tranh. Với đội ngũ kỹ sư, kiến trúc sư giàu kinh nghiệm thì Nhà Thép Trí Việt có thể đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng, từ những yêu cầu đơn giản đến những yêu cầu phức tạp nhất.